تیم ملی فوتبال این روزها بلاتکلیف است. تیمی که اسکوچیچ میخواست بسازد فعلاً از یادها رفته یا دستکم کمرنگ شده. کرونا به ورزش ایران – مثل سایر حوزههای دیگر در ایران و جهان – ضربه زد اما حالا بعد از گذشت بیش از یک سال از زمان شیوع این ویروس، اکثر رشتهها و تیمها قامت راست کردهاند، به جز تیم ملی فوتبال.
اسکوچیچ انگار طلسم شده است. او سعی میکند همچنان حضورش در ورزشگاهها را حفظ کند و بازیهای لیگ را از نزدیک تماشا کند (کاری که نه کیروش انجام میداد و نه ویلموتس) اما بلاتکلیفی تیم ملی حالا یکساله شده.
مربی کروات تیم ملی ۱۷ بهمن ۱۳۹۸ بود که با فسخ یکطرفه قراردادش با نفت آبادان، به تیم ملی پیوست. آن زمان نفتیها نتایج بسیار درخشانی گرفته بودند و خیلیها اعتقاد دارند نتایج خوب این فصلشان هم در ادامه همان تیمی است که دراگان ساخته بود اما تقدیر این بود که اسکوچیچ از آبادان دل بکند و به تهران بیاید تا هدایت مهمترین تیم فوتبال کشور را به دست بگیرد؛ تیم ملی.
رسانهها به این انتخاب انتقاد داشتند. اوضاع در آن روزها به دلیل نتایح بد مارک ویلموتس خوب نبود. تیم ملی در آستانه حذف از مرحله اصلی انتخابی جام جهانی بود. نتایج طوری بودند – و هستند – که ایران نیاز دارد همه بازیهایش را ببرد تا در مرحله اصلی انتخابی باشد. روزنامهها و سایتها که نمیخواستند اشتباه زمان آمدن ویلموتس را تکرار کنند و انتقادهایشان را در خفا مطرح کنند، به صورت واضح و عیان این انتخاب را زیر سؤال بردند اما فوتبال ایران آبستن حوادث مهمتری بود.
کرونا باعث شد تا وضعیت جهان دگرگون شود. فوتبال و تیم ملی هم از این ویروس در امان نبودند. بازیهای انتخابی به تعویق افتادند. قرارداد اسکوچیچ تا پایان خرداد (پایان آخرین بازی انتخابی) بود و تیم ملی بلاتکلیف شد.
این بلاتکلیفی یک سال بعد همچنان ادامه دارد. گرچه اسکوچیچ ابقا شده و قرار است در بازیهای انتخابی روی نیمکت تیم ملی بنشیند اما تعویق دوباره این مسابقات به خرداد ۱۴۰۰ حالا نگرانیها را افزایش داده. تا چند روز دیگر انتخابات ریاست فدراسیون فوتبال برگزار میشود و این فدراسیون بعد از نزدیک به یک سال و نیم بیقراری، بالاخره رئیس خود را میشناسد. هر کدام از کاندیداها که انتخاب شوند، فدراسیون پس از سالها رئیسی تازه به خود میبیند. رئیسی که ممکن است بطور کلی ساختار فدراسیون را تغییر دهد. شاید اگر بازیهای تیم ملی در همین فروردین پیشرو برگزار میشد، نگرانی خاصی از این بابت وجود نداشت اما حالا ممکن است تمایلات رئیس جدید، روی تیم ملی و نیمکتش هم تأثیر بگذارد.
اسکوچیچ نیاز دارد تا برای عبور از این مرحله و بخصوص کسب پیروزی مقابل عراق و بحرین، حمایت کامل فدراسیون فوتبال را پشت سر خودش حس کند. هرگونه شایعه آمدن مربی بزرگتر و یا خبرهایی از این دست ممکن است به طور مستقیم روی کار او در بازیهایی که قرار است در خردادماه برگزار شود، تأثیر بگذارد. جدای از این، تعویق دوباره مسابقات، بلاتکلیفی اسکوچیچ را بیشتر هم کرده.
او تا همین چند روز پیش نقشههای زیادی برای بازیهای فروردین ۱۴۰۰ کشیده بود اما حالا مجبور است به یک اردوی تدارکاتی بسنده کند. اردویی که چون از قبل مشخص نبود بازیهای رسمی به تعویق میافتد، فعلاً بازی تدارکاتیای هم در دل خود ندارد تا بدین ترتیب ۲ فیفادی دیگر هم از بین برود. مسأله مهمتر اما شاید محل برگزاری بازیها باشد. بنا بر اعلام کنفدراسیون فوتبال آسیا دیدار تیم ملی در برابر هنگکنگ که قرار بود ۵ فروردین در استادیوم آزادی تهران برگزار شود به بهانه شیوع ویروس کرونا لغو شده است و قرار است بازیهای گروه ایران خرداد ماه به صورت متمرکز در یکی از کشورها برگزار شود. ایران هم یکی از نامزدهای میزبانی است اما به نظر میرسد در نهایت کمیته اجرایی کنفدراسیون فوتبال آسیا تصمیمش بر این باشد که بازیهای هر گروه در کشور بیطرف برگزار شود.
این مسأله یعنی ایران که اکثر بازیهای دور رفت را در خانه رقبا برگزار کرد و امید داشت تا با میزبانی از هنگکنگ و عراق و بحرین در تهران، از حربه میزبانی استفاده کند، از حق میزبانیاش محروم شود. یک سال و نیم پیش وقتی کار ایران در مرحله انتخابی گره خورد، همه منتظر بودیم تا با پر کردن ورزشگاه آزادی جلوی رقبای اصلی، یار تیم ملی برای رسیدن به مرحله دوم باشیم اما حالا کرونا نه تنها حق حضور تماشاگران را از فوتبال ایران گرفته بلکه به احتمال زیاد حتی حق بازی در ورزشگاههای خودی را هم از تیم ملی دریغ میکند تا بدین ترتیب به غیر از یک بازی، بقیه بازیهای انتخابی ایران در این دور، خارج از کشور برگزار شده باشد!
AFC قرار است ۲۵ اسفندماه میزبان بازیهای باقیمانده از مرحله نخست انتخابی جامجهانی را به طور رسمی اعلام کند. ایران هم به صورت کتبی درخواست میزبانی گروه خودش را داده ولی خبرهای غیررسمی حاکی از آن است که میزبانی به طور متمرکز در قطر یا امارات برگزار خواهد شد. این یکی از مشکلات اصلی ایران در ۴ بازی پیشرو است. شاید اگر ایران در بازیهای رفت میزبان بود، این مشکلات پیش نمیآمد و اتفاقاً وضعیت به نفع ما هم میشد و مجبور نبودیم در منامه و بغداد به مصاف رقبا برویم اما حالا قرعه شانس به ضرر ما عمل کرده.
دیگر مسأله نگران کننده درباره تیم ملی این است که این تیم در حالی باید خود را آماده مسابقات مهم در خردادماه کند که وضعیت لژیونرها هم نگران کننده به نظر میرسد. در حال حاضر به جز مهدی طارمی که در پورتو گل کاشته، بقیه ملیپوشان ایران در اروپا وضعیت چندان مناسبی ندارند. بیرانوند، دروازهبان شماره یک تیم ملی که در افتی عجیب به سر میبرد. جهانبخش مدتهاست بازی نمیکند و یک ماهی مصدوم بود. سردار آزمون هم به درخشانی فصل پیش نیست و همه اینها کار اسکوچیچ برای رساندن تیم ملی به ساحل آرامش را سخت کرده.
فوتبال ایران در حالی این روزها به انتخابات هیأت رئیسه فدراسیون فوتبال نزدیک میشود که بیشتر کاندیداها روی درآمد ناشی از صعود ایران به جام جهانی حساب کردهاند. درآمدی ۱۳ میلیون دلاری که با نرخ این روزهای دلار بالغ بر ۳۲۰ میلیارد تومان میشود و عدم صعود ایران به جام جهانی ۲۰۲۲ میتواند این درآمد حیاتی را از فوتبال ایران دریغ کند.