انتشار تصاویری از پشت صحنه سریال «رعد و برق» به کارگردانی بهروز افخمی نشان داد که این کارگردان نه در حرف و نه در عمل اعتقادی به ماسک ندارد. او با ماسک نزدن خودش را از دیگران متمایز میکند و با زبان بیزبانی میگوید: «من ماسک نمیزنم؛ پس هستم».
در بحرانهای سیاسی و اجتماعی و بهداشتی هنرمندان وظیفه دارند با فرهنگسازی درست به باز کردن گرههای کور کمک کنند. بیشتر هنرمندان کشورمان در دوران شیوع کرونا هم خودشان شیوهنامههای بهداشتی را رعایت کردند و هم مروج و مبلغ رفتارهای استاندارد و سلامتمحور در میان افکار عمومی بودند. در این میان بهروز افخمی ساز جدایی کوک کرد و چندین بار با نامهنگاری و مصاحبه تاکید کرد که تحمیل ماسک به مردم کار اشتباهی است!
اگر ماسک نزدن به صورت سهوی اتفاق افتاده بود، میشد آن را نادیده گرفت. بسیاری از شهروندان ممکن است در یک لحظه در خیابان و اتوبوس و فروشگاه ماسک را از صورت بردارند. ولی ظاهرا برای آقای کارگردان ماسک نزدن تبدیل به یک رویه و عادت شده و او میخواهد این اشتباه لجوجانه را ادامه دهد. در این تصاویر علاوه بر افخمی سایر عوامل هم ماسک بر صورت ندارند. این طور به نظر میرسد که افخمی توانسته بر اطرافیان خودش تاثیر بگذارد و آنها را هم همرنگ خودش کند.
این فیلمساز هنوز اعلام نکرده که پشتوانه علمی و پژوهشی ادعاهایش چیست و بر اساس کدام مطالعه آزمایشگاهی اعلام میکند که ویروس کرونا از ماسک عبور میکند؟ آیا کسی که در حوزه اپیدمیولوژی و مسایل پزشکی تخصصی ندارد، میتواند درباره یک موضوع حساس علمی نظریهپردازی کند؟
هر گونه اشتباه در این حوزه جان و سلامت انسانها را به خطر میاندازد و فاجعه میآفریند. ستاد ملی کرونا با این هدف تشکیل شده که اطلاعات صحیح و تاییدشده را به مردم ارائه کند و جلوی انتشار محتواهای جعلی و خطرناک را بگیرد. این ستاد همانگونه که با رستورانها و باشگاههای متخلف برخورد میکند بهتر است فرایند ساخت فیلمها و سریالها را هم زیر نظر بگیرد.
اشتباه یک سینماگر بسیار خطرناکتر از خطای یک رستوراندار است. عکسها و فیلمهای پشت صحنه سریالها به سرعت در فضای مجازی پخش و دیده میشود. بنابراین ماسکنزدن در پشت صحنه یک فیلم یا سریال هم عوامل تولید را آلوده میکند و هم باعث گمراهی افکار عمومی میشود.
کمترین انتظار از آقای کارگردان این بود که پس از ارتکاب اشتباه اول عذرخواهی کند و شهروندان را به رعایت شیوهنامههای بهداشتی تشویق کند. او نه تنها حرفش را پس نگرفت؛ بلکه دوباره و سهباره ماسک را زیر سوال برد. کاش آنها که به حل بحران کرونا کمکی نمیکند، حداقل چوب لای چرخ تلاشگران این حوزه نگذارد و خستگی کادر درمان را بیشتر نکند.
تاثیر ۷۵ درصدی ماسک
سازمان بهداشت جهانی در دستورالعملهای جدید خود از دولتها خواسته تا از همه افراد تقاضا کنند تا در مکانهای عمومی که خطر انتشار ویروس کووید۱۹ وجود دارد از ماسک صورت استفاده کنند تا انتقال بیماری را کاهش بدهند.
بنا بر نظر سازمان بهداشت جهانی پوشیدن ماسک «پزشکی» میتواند از آلوده شدن افراد به ویروس جلوگیری کند. ضمن اینکه این ماسکها میتواند باعث جلوگیری از انتشار ویروس از سوی کسانی شود که علائم کووید دارند.
نتایج یک مطالعه در هنگ کنگ نشان داد که میزان انتقال ویروس کرونای جدید از طریق قطرات تنفسی یا ذرات هوابرد در هنگام استفاده از ماسک های پزشکی ۷۵ درصد کاهش می یابد.
نتایج مطالعه دیگر نشان می دهد که در صورت استفاده صحیح از ماسک های پزشکی تا ۱۰۰ درصد امکان انتشار ویروس از ناحیه تنفسی افراد کم می شود و اگر در مکان های عمومی ۸۰ درصد افراد از ماسک استفاده کنند، امکان انتقال ویروس وجود نخواهد داشت.
تاثیر پوشیدن ماسک در حدی است که برخی توصیه میکنند شهروندان دو ماسک را روی هم به صورت بزنند. با شیوع نسخههای جهشیافته ویروس کرونا در سراسر جهان، دکتر آنتونی فاوچی توصیه کرده است که استفاده از دو ماسک میتواند باعث افزایش محافظت در برابر ویروس شود.
مشاور کاخ سفید و مدیر انستیتوی ملی آلرژی و بیماریهای عفونی، با حضور در برنامه «تودِی»، در پاسخ به سؤالی درباره اثربخشی استفاده از چندین لایه ماسک گفت: «اگر شما یک پوشش فیزیکی با یک لایه دارید، بعد یک لایه دیگر به آن اضافه میکنید، احتمالا این کار برای مبتلا نشدن به کرونا موثرتر خواهد بود. به این دلیل است که شما میبینید مردم یا ماسک دوم دارند یا از ماسکهای اِن۹۵ استفاده میکنند.»