آلبومینوریا که به نام پروتئینوریا نیز شناخته می شود، شرایطی است که در آن آلبومین – نوعی پروتئین موجود در پلاسمای خون – وارد ادرار می شود.
به نقل از “وری ول هلث”، اگرچه مقادیر کم پروتئین در ادرار می تواند شرایطی عادی باشد، اما سطوح بالای آلبومین یکی از نشانگرهای کلیدی بیماری مزمن کلیه است. این بیماری یکی از عوارض شایع دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲ است. از آنجایی که آلبومین موجب علائم مشهود نمی شود، به افرادی که در معرض خطر بیماری کلیه قرار دارند توصیه می شود تا برای بررسی سطوح پروتئین در ادرار خود و تشخیص این شرایط به طور منظم آزمایش دهند. به این ترتیب، می توان بلافاصله اقداماتی را در راستای کاهش پروتئین در ادرار و محافظت از کلیه ها در برابر آسیب بیشتر انجام داد.
علائم
تنها علائم ظاهری پروتئین اضافی در ادرار آنهایی هستند که همراه با بیماری مزمن کلیه ایجاد می شوند. بسیاری از علائم بیماری مزمن کلیه ممکن است با مشکلات دیگران اشتباه گرفته شوند و بر همین اساس غربالگری اهیمت دارد.
از علائم شایع بیماری مزمن کلیه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
– عدم تحمل سرما
– خستگی
– سرگیجه
– بوی آمونیاک در نفس
– طعم فلزی در دهان
– تنگی نفس
– کبودی آسان
– تورم صورت
– دشواری در تمرکز
– خارش
– بی اشتهایی
– ادرار کف آلود
– دشواری در دفع ادرار یا تکرر ادرار (از جمله شب)
– درد در کلیه ها، پاها یا قسمت بالای کمر
دلایل
به دو دلیل ممکن است فرد مبتلا به دیابت به آلبومینوریا مبتلا شود. اولین مورد هایپرگلیسمیا – سطوح بالاتر از حد عادی گلوکز (قند) خون – بلند مدت ست. گلوکز اضافی می تواند به مویرگ های موجود درکلیه ها که به نام گلومرول شناخته می شوند، آسیب وارد کند. از به هم پیوستن این رگ های خونی کوچک به هم غشا گلومرولی شکل می گیرد. غشا گلومرولی ساختاری است که مواد زائد را از خون پالایش کرده و به ادرار منتقل می کند و به طور همزمان از نشت موادی کلیدی، مانند آلبومین و سلول های خون در ادرار پیشگیری می کند.
همچنین، آلبومینوریا در دیابت می تواند ناشی از پرفشاری خون باشد که یکی از عوارض شایع دیابت است.
تشخیص
اگرچه آلبومینوریا به تنهایی موجب علائمی نمی شود، تشخیص آن از طریق یک آزمایش ادرار ساده امکان پذیر است.
برای بررسی تنها به چند قاشق غذاخوری ادرار نیاز است. به طور معمول، بلافاصله از نوارهای آزمایش پلاستیکی که در واکنش به حضور پروتئین در ادرار تغییر رنگ می دهند، استفاده می شود. این آزمایش اولیه می تواند به تشخیص سایر موارد مشکوک در ادرار مانند باکتری ها، گلوکز، و سلول های خون نیز کمک کند که هر یک می تواند نشانه از یک مشکل پزشکی باشد.
نوار آزمایش حساسیت کافی برای تشخیص مقادیر بسیار کم پروتئین در ادرار که می تواند نشان دهنده مراحل اولیه بیماری کلیه – شرایطی که به نام میکروآلبومینوریا شناخته می شود – باشد را ندارد. از این رو، نمونه ادرار برای تجزیه و تحلیل بیشتر به آزمایشگاه ارسال می شود تا یک آزمایش ACR (نسبت آلبومین به کراتینین) انجام شود.
بیشتر پزشکان آزمایش ادرار را به عنوان بخشی از معاینات منظم انجام می دهند، اما این اقدام به ویژه برای افراد مبتلا به دیابت اهمیت دارد و به گفته انجمن دیابت آمریکا در حالت ایده آل حداقل سالی یک بار باید انجام شود.
درمان
به دلیل این که آلبومینوریا به خودی خود یک بیماری نیست و بیشتر یک عارضه جانبی (به عنوان مثال، از دیابت یا پرفشاری خون) یا یک علامت (از بیماری کلیه) محسوب می شود، هیچ درمانی برای آن وجود ندارد. در عوض، رسیدگی به پروتئین اضافی در ادرار به شرایط خاصی که فرد به آن مبتلا است، بستگی خواهد داشت.
در مورد دیابت، این به معنای دنبال کردن پروتکل درمانی است که توسط پزشک طراحی شده است. برای بیشتر افراد، مدیریت دیابت شامل ترکیبی از دنبال کردن یک رژیم غذایی مورد تایید پزشک، انجام ورزش منظم، مصرف دارو برای کمک به کنترل قند خون، و آزمایش منظم قند خون توسط خود فرد می شود.
درمان برای بیماری مزمن کلیه مرتبط با دیابت نیز شامل کنترل سطوح قند خون، و همچنین انجام اقداماتی برای کاهش فشار خون مانند کاهش وزن، مصرف نمک کمتر، پرهیز از الکل، ترک سیگار، و افزایش فعالیت بدنی می شود. گاهی اوقات، داروها برای درمان پرفشاری خون ضروری هستند. به گفته انجمن دیابت آمریکا، مهارکننده های ACE بی خطرترین گزینه برای درمان پرفشاری خون در افراد مبتلا به دیابت هستند.
همچنین، یک رژیم غذایی کم پروتئین گاهی اوقات برای درمان بیماری کلیه موثر است. اگر این اقدامات از نارسایی کلیوی جلوگیری نکنند، دیالیز یا پیوند کلیه ضروری خواهد بود.
سخن پایانی
اگر به دیابت مبتلا هستید و آزمایش ادرار شما وجود غیرعادی پروتئین را نشان داده است، این دلیلی برای نگرانی خواهد بود. اما باید به این مساله توجه داشت که آنچه شناسایی شده ممکن است آغاز بیماری مزمن کلیه پیش از پیشرفت آن به نقطه ای باشد که موجب بروز علائم مرحله پایانی بیماری می شود. با راهنمایی پزشک خود می توانید تغییراتی در سبک نزدگی خود ایجاد کرده و اقدامات دیگری را در راستای حفظ سلامت کلیه ها و عملکرد عادی آنها انجام دهید.